Prehistorische akkers
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Prehistorische akkers, ook wel bekend als 'Celtic fields' of raatakkers, zijn oude landbouwgebieden uit de prehistorie, gekenmerkt door kleine, vaak vierkante of rechthoekige percelen omgeven door lage wallen.
Omschrijving
Deze akkersystemen dateren doorgaans van de Late Bronstijd tot in de Romeinse tijd, met een piek in de IJzertijd (ongeveer 800-12 v. Chr.). De wallen ontstonden door het opwerpen van materialen zoals plaggen, stenen en oogstresten die vrijkwamen bij het bewerken van het land. Binnen of aan de rand van deze akkercomplexen lagen de bijbehorende boerderijen. Hoewel de wallen bovengronds soms nauwelijks zichtbaar zijn, kunnen ze in de bodem nog goed worden herkend. Archeologisch onderzoek, onder andere met behulp van hoogtekaarten (LIDAR), heeft veel van deze akkers aan het licht gebracht. Uit fossiele akkerlagen en ploegsporen kan informatie worden verkregen over de verbouwde gewassen en de gebruikte landbouwmethoden.
Kenmerken en Toepassingen
Prehistorische akkers, met name de zogenaamde 'Celtic fields', kenmerken zich door hun dambordachtige patroon van kleine, aaneengesloten percelen, variërend in grootte, vaak rond de 20x30 of 40x40 meter. Ze werden gebruikt voor de verbouw van diverse gewassen, waaronder oergranen zoals emmertarwe, gerst, spelt en pluimgierst, evenals vlas en bonen. Deze akkers bevinden zich vaak op zandgronden en zijn in heel Noordwest-Europa aangetroffen. De term 'Celtic field' is overigens een Engelse benaming uit 1923 die historisch gezien niet direct gekoppeld is aan de Kelten; in Nederland wordt ook de term 'raatakker' gebruikt vanwege de honingraat- of dambordvorm. De sporen van deze akkers zijn vaak vanuit de lucht goed zichtbaar, bijvoorbeeld op hoogtekaarten, en worden archeologisch onderzocht om meer inzicht te krijgen in prehistorische landbouwpraktijken en nederzettingspatronen.
Vergelijkbare termen
Archeologische akkers
Gebruikte bronnen: